ቁልፍ መውሰጃዎች
- አዲስ ዘገባ እንደሚለው መንግስታት የመናገር ነፃነትን በሚከለክሉ እንቅስቃሴዎች የኢንተርኔት ክፍሎችን እየዘጉ ነው።
- በ2019 ብቻ 213 የኢንተርኔት መዘጋት ነበሩ፣ ምንም እንኳን በ2020 ወረርሽኙ በተከሰተበት ወቅት ቁጥሩ ወደ 155 ቢቀንስም።
- ነገር ግን፣ ነፃ ንግግር በበይነ መረብ ምክንያት ለመጨቆን እየከበደ መምጣቱን አንድ ባለሙያ ይናገራሉ።
በዓለም ዙሪያ ያሉ መንግስታት መረጃን ለመቆጣጠር ወደ ኢንተርኔት መዘጋት እየተዘዋወሩ ነው።
አዲስ ጥናት እንዳመለከተው ካለፉት አስርት ዓመታት ወዲህ ከተከሰቱት 850 የሚጠጉ መዝጋት 768ቱ ከ2016 ጀምሮ የተከሰቱ ናቸው።የህንድ መንግስት መዘጋትን በተመለከተ የበላይ ወንጀለኛ ሲሆን ባለፈው አመት 109 አጋጣሚዎች ታይተዋል። መዘጋት ብዙ ጊዜ የሚከሰቱት በምርጫ እና በህዝባዊ አመፅ ዙሪያ ነው።
"የኢንተርኔት አገልግሎት ሲገደብ ወይም ሲዘጋ የዜጎችን የዕለት ተዕለት እንቅስቃሴ ብቻ ሳይሆን ሀሳብን በነፃነት የመግለፅ እና የመሰብሰብ መብቶቻቸውን እንዲሁም ሰላማዊ የመሰብሰብ መብትን ያግዳል" Kenneth Olmstead የኢንተርኔት ሶሳይቲ ከፍተኛ አማካሪ፣ የበይነመረብ ክፍት መዳረሻን የሚደግፍ ለትርፍ ያልተቋቋመ ድርጅት በኢሜል ቃለ መጠይቅ ላይ Lifewire ተናግሯል።
መረጃን በመዝጋት ላይ
በጎግል እና በዲጂታል መብቶች ለትርፍ ያልተቋቋመ ተደራሽነት ባወጣው ሪፖርት መሰረት ተጠቃሚዎች እየጨመረ በመጣው የኢንተርኔት ክፍሎችን እያጡ ነው። ምንም እንኳን በ2020 ወረርሽኙ በተከሰተበት ወቅት ቁጥሩ ወደ 155 ቢቀንስም በ2019 ብቻ 213 መዝጊያዎች ነበሩ።በ2021 የመጀመሪያ አጋማሽ፣ በ21 ሀገራት 50 መዘጋትዎች ነበሩ።
"የሳንሱር ባለሙያ የሆኑት ፌሊሺያ አንቶኒዮ በሪፖርቱ ላይ በመንግስት ተነሳሽነት የኢንተርኔት መዘጋት መከታተል ከጀመርን ጀምሮ አጠቃቀማቸው በሚያስደነግጥ ፍጥነት ጨምሯል። "በዓለም ዙሪያ ያሉ መንግስታት እርስ በእርሳቸው ይህን የአምባገነን ስልት ሲማሩ፣ ከዳርቻው ተነስቶ ብዙ ባለስልጣናት ተቃውሞን ለማፈን፣ የመናገር ነፃነትን እና የአፈና መግለጫዎችን ለማፈን የሚጠቀሙበት የተለመደ ዘዴ ሆኗል።"
ሪፖርቱ በግብፅ በ2011 ለመጀመሪያ ጊዜ መጠነ ሰፊ የኢንተርኔት አገልግሎት መዘጋት የተከሰተ ሲሆን ይህም ለመንግስት ተቃውሞ ምላሽ ነው። 93% የሚሆኑት የግብፅ ኔትወርኮች ለአምስት ቀናት ታግደዋል።
የኢንተርኔት መዘጋት በአለም ዙሪያም ጥቅም ላይ የዋለው የተቃዋሚ እጩዎች ድጋፍን ለመገንባት ከመራጮች ጋር እንዳይገናኙ ለመከልከል፣ የዜጎችን የመደራጀት አቅም ለመገደብ እና የምርጫ ታዛቢዎች የድምፅን ታማኝነት ለማረጋገጥ የሚያደርጉትን ጥረት ለማዳከም ነው።” ሲል ዘገባው ተናግሯል።
መንግስት ከሀገር አቀፍ ትምህርት ቤት እና ከዩኒቨርሲቲ ፈተናዎች እስከ ምርጫ እና ህዝባዊ አመፅ ድረስ ተጠቃሚዎችን ለመቆጣጠር ብዙ ጊዜ የኢንተርኔት መዘጋት ይጠቀማሉ ሲል ኦልምስቴድ ተናግሯል። የኢንተርኔት አገልግሎት ሲገደብ ወይም ሲዘጋ ሀሳብን በነጻነት የመግለጽ እና ሃሳብን በነፃነት የመግለጽ እና ሰላማዊ ሰልፍ የማድረግ መብቶቻቸው ላይ ተጽእኖ ሊያሳድር ይችላል ሲሉም አክለዋል።
መዘጋቶች እና ገደቦች እንዲሁም የዜጎች ትክክለኛ መረጃ የማግኘት ችሎታ ላይ ተጽእኖ ያሳድራሉ።
"መዘጋቶች እና ገደቦች በረብሻ ወይም በድንገተኛ ጊዜ ዜጎች ትክክለኛ መረጃ ከመንግስት ምንጮች የማግኘት ችሎታ ላይ ተጽዕኖ ያሳድራሉ ሲል ኦልምስቴድ ተናግሯል። "እንዲሁም ዜጎች በአንድ የተወሰነ ሀገር ወይም በሌላ ሀገር ውስጥ ያሉ የቤተሰብ አባላትን እና ጓደኞችን ማነጋገር ከባድ ይሆንባቸዋል።"
መዘጋቶቹም ኢኮኖሚያዊ ተፅእኖ አላቸው። ለምሳሌ በናይጄሪያ የማህበራዊ ሚዲያ እገዳ ሀገሪቱን በመቶ ሚሊዮኖች የሚቆጠር ዶላር ወጪ አድርጓታል ሲል Top10VPN የተባለው ድርጅት አስታወቀ።
የኢንተርኔት መዘጋት የሚያስከትለው መዘዝ ብዙ ነው ሲል ኦልምስቴድ ተናግሯል። የሰዎችን የመግባባት እና መረጃ የማግኘት አቅምን ብቻ ሳይሆን የሀገርን ወይም የክልልን እድገትና እድገት ሊጎዱ ይችላሉ።
"መዘጋት ማለት አነስተኛ የኢኮኖሚ እንቅስቃሴ ማለት ሲሆን ይህም ለሀገር ውስጥ ንግዶች ትርፍ መቀነስ እና የታክስ ገቢ መቀነስ ማለት ነው" ሲል ተናግሯል። ኩባንያዎች በአንድ ሀገር ውስጥ ኢንቨስት እንዳያደርጉ ስለሚከለክላቸው እና ነባር ደንበኞችን ከብሄራዊ አገልግሎት አቅራቢዎች ሊያባርር ስለሚችል መዝጋት የሚፈጠረው ኢኮኖሚያዊ አለመረጋጋት ድምር ነው።"
ነገር ግን ንግግር እየነጻ ነው
የኢንተርኔት መዘጋት ተደጋጋሚነት እየጨመረ ቢመጣም የመናገር ነፃነትን ለመጨቆን እየከበደ ነው ሲሉ የፍሎሪዳ ዩኒቨርሲቲ የማህበራዊ ሚዲያ ፕሮፌሰር የሆኑት አንድሪው ሴሌፓክ ለላይፍዋይር በኢሜል ቃለ ምልልስ ተናግረዋል።
"ለአስደሳች ወይም ለአምባገነን መንግስት ጋዜጣን ወይም ሬዲዮን ወይም የቴሌቭዥን ጣቢያን መዝጋት ቀላል ነው ምክንያቱም ሊገኝ፣ ሊዘጋ፣ ሊወሰድ ወይም ሊወድም የሚችል አካላዊ ቦታ ስላለ ነው። ነገር ግን በስማርትፎን ማንኛውም ሰው በየትኛውም ቦታ ድምፁን መስማት ይችላል።"
በይነመረብ እና ማህበራዊ ሚዲያ ዴፖ ወይም አምባገነን መንግስት የሚረከብበት ወይም የሚዘጋው አካላዊ ቦታ እንደሌላቸው ሴሌፓክ ጠቁመዋል።
"Twitterን ወይም ኢንስታግራምን ዝም ብለው መዝጋት አይችሉም" ብሏል። "ፌስቡክን ወይም ዩቲዩብን ብቻ መቆጣጠር አይችሉም። ኢንተርኔትን እንኳን ሊቆጣጠሩ አይችሉም። ዲፖፖቶች እና አምባገነን መንግስታት ከኢንተርኔት የሚጋራውን ወይም የሚበላውን ነገር መቆጣጠር አይችሉም፣ እና ከመሞከር ይልቅ ኢንተርኔትን ሙሉ በሙሉ ይዘጋሉ።"
